La(m)pourdié
Arctium minus
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Lampourdoun, Tiro-péu, Arrapo-péu, Rapo-pèu, Erbo-de-la-jaunisso.
Noms en français : Petite bardane, Bardane à petites têtes.
Descripcioun :Lou lapourdié es uno planto bèn couneigudo dis enfant que "se foutien lei pegot dins lei chavus" G. Didon (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Se destrìo de Arctium lappa qu'a si pecou de flour mens long (< 2 cm) e si ramo que retoumbon.
Usanço :"Lou lapourdié es uno bouono tisano [...] es un "dépuratif fantastique" ! Prenès la racino [...] oh petard ! Lou lapourdié, sitot que lei gènt èron un pau patraco, li fahien de tisano de lapourdié : lei netejavo va !" (Ibid.). "E en meme tèms lou mounde lei coupavon, aquélei planto, pasqué entre passavo l'avé, lei chabro, senoun restavo tout coula à la lano, lei bèsti remassavon tout "D. Camatte (Ibid.).
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Arctium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Arctium minus (Hill) Bernh., 1800
(= Lappa minus )
Fenigrè-fèr
Trigonella gladiata
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Trigonelle à fruits en glaive, Trigonelle armée d'épées.
Descripcioun :Lou fenigrè-fèr dóu gènre Trigonella, la cousino sóuvajo dóu fenigrè, trachis dins li relarg secarous de Prouvènço. Es uno plando pelouso que rebalo au sòu, un pau rougineto. Fai de pichòti flour blanquinouso, mai se recounèis subretout à si dòusso peludo que porton un long be (fotò). Coumpara emé lou fenigrè que ié sèmblo proun, mai qu'èi devengu forço rare au nostre.
Usanço :Li grano se manjon coume sabourun dins lou miejour dóu Marrò. La planto a bessai li mémis usanço que lou fenigrè.
Port : Erbo
Taio : 5 à 25 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Trigonella
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 8 à 10 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Liò : Garrigo
- Tepiero seco
- Roucaio
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Trigonella gladiata Steven ex M.Bieb., 1808